Zęby w nazewnictwie naukowym to twory anatomiczne będące elementem układu trawienia. Dla każdego człowieka zęby ważne są nie tylko ze względu na ważną funkcję rozdrabniania pokarmu, ale też z powodów estetycznych. Piękny uśmiech to wszak podstawa w autoprezentacji i pewnego rodzaju wizytówka człowieka. Poznaj zęby i ich nazwy zapoznając się z poniższym artykułem.
Jak dzielimy zęby?
W medycynie i jej bocznej dziedzinie – stomatologii, istnieje kilka podziałów zębów. Podstawowym jest ten na zęby mleczne oraz trzonowe. Zęby mleczne znajdują się u dzieci i wyrzynają się w niemowlęcej jamie ustnej od początku siódmego miesiąca życia aż po trzydziesty miesiąc. Zęby mleczne występują w łącznej liczbie dwudziestu (dziesięć zarówno w żuchwie jak i szczęce). Dziecięce zęby i ich nazwy to cztery siekacze, dwa kły i dwa trzonowce. Mleczne zęby z zasady wypadają u dziecka do 13 roku życia. Jednakże istnieją ludzie o specyficznych uwarunkowaniach genetycznych, u których zęby mleczne zostają na całe życie. Tego typu osoby należą do 1% populacji, więc nie jest to częste zjawisko.
Podczas rozwoju zębów mlecznych, wewnątrz dziąseł pojawiają się zęby stałe. Po wypadnięciu mleczaków, zgryz dorosłego zapełnia się zębami stałymi, które zostają na całe życie. Osoba dorosła, z pełnym i zdrowym zgryzem posiada 32 zęby (po 16 w szczęce i żuchwie). Tutaj pojawia się kolejny podział na rodzaje zębów, tych jest cztery a należą do nich: siekacze, kły, zęby przedtrzonowe oraz zęby trzonowe. Siekaczy jest łącznie osiem i pełnią funkcję przegryzania żywności, kły to zęby o funkcji rozrywania i pochwycenia pokarmu zaś przedtrzonowce i trzonowce rozcierają pokarm na drobniejsze cząsteczki. Najczęstsze problemy istnieją z ostatnimi trzonowcami zwanymi ósemkami. Wyżynają się one jako ostatnie i szybko się psują, często stosuje się więc zabieg usunięcia ostatnich trzonowców.
Jak nazwać zęby?
Zęby można nazwać poprzez zastosowanie podziału na zęby mleczne i stałe, lub na poszczególne kategorie zębów jak siekacze, kły, zęby przedtrzonowe i trzonowce. Istnieją jednak inne, naukowe sposoby nazywania zębów. Zęby i ich nazwy w stomatologii posiadają zunifikowane, pochodzące z łaciny oznaczenia literowe zwane powszechnie systemem łacińskim oznaczania zębów. W tym podziale siekacze oznaczone są literą I (od łacińskiego incisivi), kły literą C (canini), przedtrzonowce literą P (premolares) oraz trzonowce M (molares). Zęby mleczne oznacza się tymi samymi literami alfabetu, tylko dla odróżnienia małymi.
W obecnej stomatologi bardziej popularne od systemu łacińskiego stały się jednak system nazewnictwa Zsigmondy’ego oraz system Palmera. System Zsigmondy’ego to nazewnictwo zębów numerami cyfr arabskich (zęby stałe) oraz rzymskich (zęby mleczne) poczynając od siekaczy (1,2) poprzez kły (3) kontynuując na przedtrzonowcach (4,5) i na trzonowcach kończąc (6,7,8). System Palmera to natomiast zamiana cyfr na litery alfabetu w zębach trzonowych duże, a w mlecznych małe.
Poznaj budowę zęba
Ząb to specyficzny element ciała człowieka zbudowany z tkanki kostnej, ale mogący odłączyć się od ciała (wypaść). Ząb jako całość, medycyna dzieli na trzy części – korzeń, który jest mocowany w dziąśle, szyjka będąca środkową częścią oraz korona, która wznosi się ponad dziąsło. Ciekawą informacją na temat uzębienia jest fakt pokrycia korony zęba szkliwem, który to materiał został zaliczony jako najtwardszy element ciała człowieka. Poniżej szkliwa znajduje się twarda zębina a jeszcze bardziej wewnątrz miazga, w której kryją się włókna nerwowe, naczynia tętnicze oraz naczynia żylne.